پای موشک‌های بالستیک به سازمان رزم ارتش باز شد

در تحولی مهم و همزمان با تغییرات گسترده در ساختار یگانهای نیروی زمینی ارتش در طرح موسوم به "ثامن"، یگانهای رزمی این نیرو از این پس مجهز به موشکهای بالستیک خواهند شد که این تحول مهم، گامی موثر جهت هم افزایی بیشتر یگانها سپاه و ارتش در مقابله با هر متجازی محسوب می شود. این موفقیت های پی در پی نشان می دهد که ارتش غیور ایران اسلامی لحظه ای از زی نظامیگری خویش خارج نشده وامروز دژ مستحکم ملت محسوب میگردد.

  

، همانطور که در دوران دفاع مقدس شاهد همکاری و همدلی یگانهای زمینی، هوایی و دریایی سپاه پاسداران و ارتش جمهوری اسلامی ایران در دفاع از میهن اسلامی و دفع دشمن بعثی بودیم، در سالهای پس از دفاع مقدس و خصوصا در یک دهه اخیر و ایجاد شرایط جدید و خاص امنیتی در منطقه نیز شاهد یک همکاری مشترک در عین تقسیم کار بین ارتش و سپاه پاسداران بوده ایم.

نمونه مهم این همکاری و تقسیم وظائف را می توان در حضور نیروهای مسلح در پهنه های آبی خلیج فارس، دریای عمان، دریای مازندران و حضور فراساحلی بوده ایم که بخشی از این فعالیتها به نیروی دریایی ارتش و بخشی دیگر به نیروی دریایی سپاه واگذار شده است. در حوزه نیروهای هوایی نیز بحث رزم های هوا به هوا به نیروی هوایی ارتش و توان موشکی استراتژیک کشور به نیروی هوافضای سپاه واگذار شده است اما هر دوی این نیروها سامانه های مدرن پدافندی در اختیار دارند.

در حوزه موشکها تاکنون تعدادی از موشکهای کوتاه برد یا در عوان مصطلح آن راکت های ساخت داخل مثل سری شاهین، زلزال و نازعات به نیروی زمینی ارتش تحویل داده شده بود که تا به امروز هم در یگان های توپخانه ای نزاجا به عنوان دست بلند توپخانه ای این نیرو وارد عمل می شود.

اما تا به امروز موشکهای هدایت شونده بالستیک کوتاه برد جایی در سازمان رزم نزاجا نداشتند اما به نظر می رسد این راهبرد گذشته، در حال تغییر است و با سخنان چندی پیش امیر احمدرضا پوردستان فرمانده نیروی زمینی ارتش مخص شد که نزاجا به موشکهای فاتح 110 مجهز شده و به دنبال افزایش برد این موشکها نیز هست.

موشک فاتح 110

باید گفت این اقدام پیشرفتی پرش گونه در توان دفاعی و قدرت مقابله نزاجا به حساب می آید. 

موشک فاتح 110 اصولا یک موشک بالستیک کوتاه برد است و تجهیز نزاجا با آن تداخلی در ماموریت های سپاه و ارتش ایجاد نخواد کرد. فاتح 110 دارای نکات مثبتی است که می توان از جمله آنها به دقت بالا، متحرک بودن و استفاده از سوخت جامد اشاره کرد.

مهمترین نکته در مورد موشک فاتح 110 بحث دقت مثال زدنی آن است که بارها و بارها در رزمایش ها و تمرین های گوناگون به نمایش درآمده و شکی در دقت بالا و توان نقطه زنی این موشک وجود ندارد. پیش از این نزاجا از سامانه هایی مثل راکتهای نازعات و یا زلزال بهره می برد که به طبع از دقت پایین تری به نسبت فاتح 110 برخوردار بوده و عمدتا برای آتش باری و حمله به اهدافی در اندازه بزرگ مورد استفاده قرار می گیرد.

اما اضافه شدن موشک فاتح 110 به زرادخانه نزاجا این نیرو را قادر می سازد تا به صورت نقطه ای به اهدافی در فاصله 300 کیلومتری حمله کرده و با دقت بالا آنها را منهدم کند. اهدافی مثل سنگرها و مراکز کنترل و فرماندهی، نقاط تجمع دشمن و یا انبارهای سوخت یا مهمات دشمن در منطقه نزدیک به خط مقدم از جمله اهدافی هستند که به راحتی و با یک شلیک به وسیله فاتح 110 نابود خواهند شد.

بحث بعد، مسئله استفاده از سوخت جامد در این موشک است که هزینه های تعمیر و نگهداری و همچنین زمان مورد نیاز برای پرتاب را بسیار کاهش می دهد. این کاهش زمان پرتاب به همراه تحرک بالای سامانه پرتاب موشک فاتح 110 آن را به یک انتخاب ایده آل برای نبردهای ناهمطراز بدل می کند. 

موشک فاتح 110 در عین حال می تواند با افزایش برد که در بر اساس اعلام فرمانده نزاجا در دستور کار این نیرو قرار دارد و همچنین استفاده از سرهای جنگی هدایت شونده به عنوان نابودگر سامانه های دفاع موشکی موجود در اطراف کشور نیز به کار رود. اندیشکده آمریکایی CSIS در جدیدترین گزارش خود از توان موشکی ایران درباره موشک فاتح 110 و گونه ضد کشتی آن یعنی موشک "خلیج فارس" اینگونه می گوید:

" متاسفانه اطلاعات کافی درباره دقت و تعداد عملیاتی این موشک وجود ندارد. به نظر می رسد که تولید این سامانه از سال 2004 میلادی آغاز شده و تاکنون صدها فروند از آنها تولید شده است. این موشک تا به امروز تحت دو برنامه ارتقاء اصلی قرار گرفته است و به نظر مدلهای جدیدتر از سرجنگی سنگین تر، برد بیشتر و همچنین یک سامانه هدایت اینرسیایی بهره می برند.

موشک خلیج فارس

اگر ایران بتواند موشکی با سامانه هدف گیری و دقت بالا را تولید کند نیروهای دریایی آمریکا با تهدید بزرگی رو به رو خواهند شد. حتی ایران می تواند با استفاده از این موشکها و شلیک همزمان تعدادی از آنها، به سامانه های دفاع ضد موشکی زمین پایه نفوذ کرده و آنها را از بین ببرد."

آنچه ورود فاتح 110 را به نیروی زمینی مهمتر و قابل تامل تر می سازد، سخنان اخیر امیر کیومرث حیدری جانشین فرمانده نیروی زمینی ارتش است که از تجهیز این نیرو به موشکی خاص با برد بالای 300 کیلومتر خبر داده و گفته است: این موشک هم‌اکنون در اختیار نیروی زمینی است و از قدرت تخریب بالا و جابه‌جایی سریع برخوردار است.

جانشین فرمانده نیروی زمینی ارتش تصریح کرده است که این موشک با سوخت جامد کار می‌کند و در واقع یکموشک نقطه‌زن است که هدف مورد نظر را لاک کرده و تا آخرین لحظه، هدف را جهت نابودی دنبال می‌کند.

چنین مشخصه هایی که به ویژگی های موشک فاتح 110 بسیار نزدیک است، باعث خواهد شد این احتمال بیش از پیش تقویت شود که متخصصان نیروی زمینی ارتش با کمک دیگر صنایع دفاعی کشورمان موفق به ساخت نمونه ای از موشک فاتح 110 با اصلاحات و تغییرات مورد نیاز ارتش شده اند و اکنون اولین نوع از موشک های بالستیک ایرانی با موفقیت در اختیار یگانهای نزاجا قرار گرفته است.

اما ورود موشکهای بالستیک به یگانهای نزاجا، متوقف به فاتح 110 و نمونه های شبیه به آن نیست بلکه  جانشین فرمانده نیروی زمینی ارتش در دیگر مصاحبه اخیر خود تصریح کرده است که موشک‌های جدیدی در نزاجا آزمایش شده اند که از نظر بُرد و کیفیت، در کلاسی بالاتر از موشک‌های نازعات هستند و در رنج «برد متوسط » تعریف می‌شوند.

شهاب 2؛ درخشش موشکهای ایرانی در آسمان

بر اساس تعاریف و دسته بندی های مورد نظر نیروهای مسلح کشورمان، موشکهایی چون شهاب 2 و قیام را می توان در برد متوسط تعریف و دسته بندی کرد.

تلاش متخصصان کشورمان در دهه های گذشته و توسعه بومی از شهاب-1 ، منجر به تولید موشک سوخت مایع یک مرحله ای شهاب-2 شد که ضمن افزایش درصد بومی سازی اجزای سازنده، بهسازی هایی نیز در زمینه های مختلف خصوصاً برد داشت. این موشک از نظر ابعاد تفاوتی با شهاب-1 نداشته ولی با رسیدن به اهدافی در فاصله 500 کیلومتری در حدود 67 درصد برد بیشتری دارد.

موشک های سوخت مایع، اکسید کننده و سوخت مورد نیاز را در داخل مخازنی در درون خود حمل می کنند و با پمپ کردن آنها به محفظه احتراق و سوزاندن مخلوط حاصل، انرژی لازم برای حرکت موشک فراهم می شود. 

بدنه این موشک فولادی بوده و سامانه هدایت از نوع اینرسی است. این موشک برای رسیدن به بیشترین برد خود 422 ثانیه زمان نیاز دارد که سرعت متوسط افقی 1185 متر بر ثانیه را نشان می دهد. این موشک در طی مسیر خود برای اصابت به بیشترین برد به ارتفاع 126 کیلومتری سطح زمین می رسد و پس از آن به سمت هدف سرازیر می شود.

قیام؛ ترکیب تجربه و فناوری های نو

آخرین نمونه ساخته و معرفی شده از موشک های بالستیک سوخت مایع ایرانی قیام-1 نام دارد که در رده میانبرد طراحی شده و آن را حاصل 25 سال تلاش کشور در زمینه موشک های سوخت مایع بالستیک می دانند. میزان سرجنگی و قطر این موشک با شهاب 2 یکسان است و تنها با کمی افزایش طول و 100 کیلوگرم افزایش جرم(1.65 درصد بیشتر) به 300 کیلومتر برد بیشتر(60 درصد افزایش) می رسد. این موشک نیز به بیشینه ارتفاع 126 کیلومتر در بیشترین برد خود می رسد.

ویژگی استثنایی این موشک که در نمونه دیگر تا کنون دیده نشده عدم اتکا به بالک های انتهای بدنه برای ایجاد پایداری در طی پرواز است. این کار مزیت هایی از جمله کاهش وزن و بازتاب راداری را به همراه داشته، ذخیره و انبارداری آن را نیز ساده تر می کند. این ویژگی به واسطه دستیابی به فناوری تأمین پایداری و کنترل موشک تنها به واسطه سامانه کنترل بردار رانش در خروجی موتور و کاهش قابل توجه عوامل بروز خطا در این موشک دارد.

همچنین با توجه به جدید بودن این موشک احتمالاً از فناوری های پیشرفته و سامانه های تمام دیجیتال در بخش های الکترونیکی آن استفاده شده و روش های جدید کاهش تلاطم سوخت در مخازن موشک که به کاهش خطا منجر می شود نیز از مواردیست که به کار گرفته شدن آن در موشک قیام محتمل است.

در هر حال اضافه شدن این موشک به سازمان رزم نزاجا خبری خوب و در عین حال قدمی بلند در افزایش توان رزمی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران به حساب می آید و اگر تا دیروز، سامانه های رصد و مراقبت دشمنان فرامنطقه ای باید مراقب جابجایی های برق آسا، اختفا و ارتقاء یگانهای سپاه پاسداران در بحث موشکی بود، از این پس رزمندگان ارتش نیز با موشک های بالستیک خود توان هم افزایی و برادری نیروهای مسلح را در نابودی دشمن به خوبی نشان خواهند داد.